SPELTBROOD: DE COMPLETE GIDS

Speltbrood is de afgelopen jaren opeens herboren. Ooit een vergeten brood, nu hartstikke in trek. Maar wat is speltbrood nou precies? Waar komt het vandaan en is het gezonder dan tarwebrood? Ontdek hier alles over speltbrood.

Wat is speltbrood?
De geschiedenis van spelt
Ontdek de verschillende soorten speltbrood
Wat is het verschil tussen speltbrood en tarwebrood?
Is speltbrood gezond?
Speltbrood: koolhydraten en calorieën

WAT IS SPELTBROOD?

Speltbrood wordt gemaakt van Triticum Spelta, oftewel het graan spelt. Niet heel verrassend tot zover. Spelt is een neefje van het bekende graan tarwe. Vroeger werd spelt vaker gebruikt om brood mee te maken dan tarwe, maar uiteindelijk verloor spelt terrein. Speltbrood kan gemaakt worden van een basis van speltbloem, speltmeel of een combinatie daarvan. Er zijn verschillende soorten speltbrood, met elk natuurlijk hun eigen ingrediënten.

DE GESCHIEDENIS VAN SPELT

Spelt vond zijn oorsprong in wat nu bekendstaat als het Midden-Oosten. Al tussen 7.000 en 6.000 voor Christus kwam het voor in de Kaukasus. Spelt veroverde West-Europa rond 4000 voor Christus en dat waren meteen de hoogtijdagen van het graan. Vanaf het Romeinse tijdperk begon spelt zijn populariteit te verliezen. Tarwe werd interessanter, omdat het meer opbracht en makkelijker te verwerken was. In de 10e eeuw werd spelt enkel nog gekweekt in selectieve gebieden, zoals de Belgische Ardennen, Zuid-Duitsland, Zwitserland en de Karpaten.

Feitje: Het verwerken (dorsen) van spelt is bewerkelijker dan tarwe, omdat spelt een bedekte graansoort is. Het heeft als het ware een extra jasje dat eerst moet worden verwijderd.

ONTDEK DE VERSCHILLENDE SOORTEN SPELTBROOD

Van speltbrood bestaan dezelfde soorten als bij tarwebrood, namelijk: wit, bruin, volkoren, meergranen en eigen mixen.

WIT SPELTBROOD

Wit speltbrood heeft speltbloem als basis. Dit wordt gemaakt van het middelste deel van de speltkorrel.

BRUIN SPELTBROOD

In tegenstelling tot wit heeft bruin speltbrood speltmeel als basis. Om dit te maken, wordt de volledige speltkorrel gebruikt. Dat maakt bruin speltbrood gezonder dan wit.

VOLKOREN SPELTBROOD

Volkoren speltbrood wordt ook gemaakt van speltmeel, maar hier zitten tevens nog hele of gebroken speltkorrels tussen. Hierdoor bevat volkoren speltbrood nog meer mineralen, vitaminen en vezels dan bruin brood.

MEERGRANEN SPELTBROOD

Meergranen speltbrood is een combinatie van speltmeel met andere graansoorten, bijvoorbeeld rogge, gerst, tarwe en boekweit. Welke graansoorten er aan het meel worden toegevoegd, is afhankelijk van de bakker.

EIGEN VARIANTEN

Natuurlijk kunnen bakkers nog meer variëren en maken zo hun eigen speltbroodmixen. Spelt wordt vaak gecombineerd met andere graansoorten, zoals rogge, tarwe en gerst om een smaakvol en smeuïg brood te maken.

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN SPELTBROOD EN TARWEBROOD?

De verschillen tussen speltbrood en tarwebrood zijn eigenlijk niet zo groot, want de granen lijken sterk op elkaar. Volgens het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC) blijkt uit de meeste studies dat speltbrood een iets hoger eiwitgehalte heeft dan tarwebrood. Ook het vetgehalte is iets hoger, maar daar zijn niet alle onderzoeken het over eens. Qua vezels zitten ze op hetzelfde niveau. In beide broden zitten gluten, dus mensen met coeliakie kunnen beter ook geen speltbrood eten.

SPELTBROOD NIET DOORGEKWEEKT

Sommige bronnen melden dat het verschil tussen spelt en tarwe wel duidelijk is. Tarwe is zo populair dat het graan inmiddels is doorgekweekt en veel van zijn oorspronkelijke voedingswaarde heeft verloren. Bij spelt zou dat minder het geval zijn. Er is echter nog geen gedegen onderzoek gedaan naar deze theorie.

VERSCHIL IN SMAAK EN STRUCTUUR

Het grootste verschil tussen tarwe- en speltbrood zit dan toch waarschijnlijk in de smaak en structuur van het brood. Spelt smaakt over het algemeen iets pittiger dan tarwe. Speltbrood is in het algemeen vele malen compacter dan het luchtige tarwebrood.

IS SPELTBROOD GEZOND?

Op veel websites wordt spelt de hemel in geprezen. Het zou een ware ‘superfood’ zijn en stukken beter dan tarwebrood. Dit blijkt echter allemaal onvoldoende bewezen. Wat wel een groot voordeel van spelt is: er zijn weinig bestrijdingsmiddelen nodig bij het verbouwen ervan. Dat komt, omdat de speltkorrel extra goed zit ingepakt. Beter dan de tarwekorrel.

Wat ook duidelijk is: brood, en dus ook speltbrood, is een belangrijke leverancier van koolhydraten, voedingsvezels en belangrijke mineralen als ijzer, magnesium en jodium.

GEZOND SPELTBROOD ETEN

Om de consumptie van brood in het algemeen echt gezond te houden, houd dan de volgende punten in gedachten:

– Eet met mate
Té veel eten, is nooit goed.

– Beleg gezond
Of speltbrood gezond is, hangt natuurlijk ook veel af van hoe je het eet! Beleg het bijvoorbeeld met hummus of kaas en tomaat, maar niet met chocoladehagelslag.

Feitje: Het speltgraan in de producten van Brood van SOMA is afkomstig van Nederlandse bodem en wordt gemalen in de Commandeursmolen in Mechelen. Deze wordt volledig aangedreven op waterkracht. Hartstikke goed voor het milieu dus!

SPELTBROOD: KOOLHYDRATEN EN CALORIEËN

Zoals eerder gezegd, lijkt spelt heel erg op tarwe. Het heeft dan ook vrijwel dezelfde voedingswaarde. Zo is de hoeveelheid koolhydraten in speltbrood en tarwebrood vergelijkbaar. Dit geldt hetzelfde voor het aantal calorieën. Bekijk hier een overzicht van de voedingswaarden van Speltkoren brood:

Bron: broodvansoma.nl